Zgryz głęboki to rozległa wada zgryzu będąca wynikiem asymetrycznego wzrostu szczęk na wysokość. Jak rozpoznać zgryz głęboki? Ile trwa jego leczenie u dzieci i dorosłych pacjentów? W tym artykule wyjaśniamy wszystkie wątpliwości.
Co to jest zgryz głęboki?
Zgryz głęboki (zgryz zamknięty), obok zgryzu otwartego, należy do grupy pionowych wad zgryzu. Nieprawidłowość ta polega na zbyt mocnym nachodzeniu zębów szczęki na zęby żuchwy. W przypadku prawidłowego zgryzu szczęka przykrywa żuchwę na wysokość ok. 2-3 mm. Zgryz głęboki diagnozuje się wówczas, gdy zęby górne zakrywają zęby dolne w większym stopniu – występuje zwiększony nagryz pionowy.
Pionowe wady zgryzu często współwystępują z innymi zaburzeniami ortodontycznymi, np. zgryz głęboki może być symptomem tyłozgryzu. Zwiększony nagryz pionowy wymaga leczenia ze względu na aspekt periodontologiczny. U pacjenta z taką wadą zgryzu może dojść do uszkodzenia dziąseł, rozwinąć mogą się też choroby przyzębia.
Rodzaje zgryzu głębokiego
Stopień zaawansowania zgryzu głębokiego jest kluczowy dla wyodrębnienia typów tej wady. Uwzględniając ten parametr, ortodonci wyróżniają:
- Zgryz głęboki całkowity. Występuje głęboki nagryz w odcinku przednim – ma to związek z niedostatecznym wzrostem wyrostków zębodołowych na wysokość.
- Zgryz głęboki częściowy (nadzgryz). Od zgryzu całkowitego różni się on tym, że budowa żuchwy jest prawidłowa.
- Zgryz głęboki rzekomy. Przyczyną nie są zaburzenia w okresie rozwojowym, ale starcie lub utrata stałych zębów bocznych.
Ortodonci wyróżniają też nadzgryz wtórny. Jest to powikłanie po leczeniu rozpoznanych wad, zwłaszcza z grupy tyłozgryzów.
Jakie są przyczyny zgryzu głębokiego?
Na rozwój wad zgryzu wpływają czynniki wewnętrzne (np. dziedziczność, choroby wieku dziecięcego) i zewnętrzne (np. nieprawidłowe nawyki, próchnica zębów). Nie inaczej jest w przypadku zgryzu głębokiego.
Zgryz głęboki – najczęstsze przyczyny:
- predyspozycje do rozwoju zgryzu głębokiego – odziedziczenie takiego modelu wzrostu szczęk,
- nieprawidłowy rozwój narządu żucia – niewłaściwie ukształtowane wyrostki zębodołowe,
- nieprawidłowe nawyki – to m.in. zbyt długie korzystanie ze smoczka czy ssanie kciuka.
Zgryz głęboki – jak go rozpoznać?
Zgryz głęboki jest charakterystyczną wadą zgryzu – zęby szczęki zbyt mocno zachodzą na zęby żuchwy. Do innych symptomów wskazujących na konieczność skonsultowania się z ortodontą należą:
- trudności ze spożywaniem pokarmów – pacjent ze zgryzem głębokim ma problemy z gryzieniem i żuciem,
- stłoczenia i występowanie nieregularnych przestrzeni między zębami – ma to związek z przechyleniem siekaczy,
- problemy z wymową niektórych głosek (np. c, ć, s, ś, cz, dz, dż) – przy ich artykulacji zęby górne i dolne są zbliżone.
Nieleczony zgryz głęboki może doprowadzić także do specyficznych i zauważalnych zmian w rysach twarzy pacjenta.
Głęboki zgryz a rysy twarzy
Zmiany w rysach twarzy najbardziej zauważalne są u pacjentów ze zgryzem głębokim całkowitym i rzekomym – zgryz głęboki częściowy nie ma większego wpływu na wygląd. U osób ze zgryzem głębokim całkowitym ma to związek z nieprawidłowościami na etapie rozwoju żuchwy i przejawia się zaburzeniem symetrii twarzy. Można zauważyć skrócenie dolnego odcinka twarzy (bródka znajduje się zbyt blisko nosa), wywinięcie warg i pogłębienie bruzdy wargowo-bródkowej.
Zgryz głęboki – leczenie
Optymalnym momentem, aby rozpocząć leczenie zgryzu głębokiego, jest okres uzębienia mieszanego. Wielu pacjentów trafia jednak do gabinetów ortodontycznych znacznie później, już z uzębieniem stałym. Z tego względu korekta może odbyć się przy użyciu różnych aparatów ortodontycznych.
Zgryz głęboki – leczenie umożliwiają następujące aparaty:
- Ortodontyczne aparaty czynnościowe. Ten rodzaj aparatów na zgryz głęboki stosuje się u dzieci. Aparat pozwala na odciążenie zębów bocznych, a w konsekwencji uzyskanie podwyższenia zgryzu.
- Stałe aparaty ortodontyczne. Pozwalają one na równoczesne skracanie siekaczy i wydłużanie trzonowców.
- Płytki, wyciągi karkowe. Wymienione aparaty na zgryz głęboki są stosowane rzadziej, również ze względu na komfort pacjenta.
Leczenie zgryzu głębokiego jest niezbędne nie tylko ze względu na możliwość pojawienia się zmian w rysach twarzy – ta wada zgryzu utrudnia codzienną pielęgnacją zębów. W konsekwencji pacjenci ze zgryzem głębokim są bardziej narażeni na rozwój próchnicy.
Ile trwa leczenie zgryzu głębokiego?
Leczenie zwłaszcza pionowych wad zgryzu, do których zalicza się zgryz głęboki, jest skomplikowane. Czas potrzebny na skorygowanie nachodzenia zębów szczęki na zęby żuchwy w dużej mierze zależy od tego, w jakim wieku pacjent trafi do ortodonty i jakie współistniejące wady ortodontyczne zostaną zdiagnozowane. Ile przeciętnie trwa leczenie zgryzu głębokiego?
U dorosłych pacjentów leczenie zgryzu głębokiego zajmuje ok. 2 lat. Tyle właśnie czasu potrzeba, aby odwrócić utrwalone, nieprawidłowe ułożenie zębów. Krócej trwa leczenie dzieci.
Obserwujesz u siebie cechy zgryzu głębokiego? Masz krzywe zęby, które są dla Ciebie źródłem dyskomfortu? Rozpocznij leczenie ortodontyczne w Krakowie – już dziś umów się na konsultację.
